In dit onderdeel worden de verschillende voedingsstoffen besproken. Deze kennis heb je nodig om te begrijpen wat een gezonde en evenwichtige voeding nu precies is. Het is belangrijk om de juiste balans te vinden tussen de inname van verschillende voedingsstoffen.

Energie
Voedingsstoffen
     Eiwitten
     Koolhydraten
     Vetten
     Vitaminen
     Mineralen en spoorelementen
     Voedingsvezels
     Water
Alcohol


Alcohol

Wat is alcohol?
Alcohol kan worden beschouwd als een voedingsstof omdat het energie levert, maar het is geen essentiële voedingsstof. Alcohol kan echter slechts in beperkte mate worden gebruikt, omdat alcohol in grotere hoeveelheden schadelijke gevolgen heeft voor de gezondheid. Alcohol is opgebouwd uit koolstof (C), waterstof- (H) en zuurstofatomen (O). De chemische naam voor alcohol is ethanol. Alcohol is een natuurproduct dat ontstaat door gisting van gerst of druiven. Dit natuurlijk gistingsproces stopt bij ongeveer 15% alcohol. Door het distilleren van dergelijke producten kan er een drank met een hoger alcoholpercentage worden bekomen. In bier zit ongeveer 5% alcohol, in wijn 12% en in jenever 35%.

Voorbeelden van een alcoholconsumptie:

• 1 klein glas van 250ml, bier categorie I, bevat 115 kcal en 12 gram alcohol;
• 1 glas wijn van 125ml bevat 88 kcal en 12 gram alcohol;
• 1 aperitief (porto) van 70 ml bevat 104 kcal en 11 gram alcohol

Alcohol wordt snel geabsorbeerd. Vijf minuten na een consumptie is er al alcohol in het bloed en na anderhalf uur wordt een piekwaarde bereikt. Wanneer er voeding in de maag is, zal alcohol trager worden opgenomen.
De hoeveelheid alcohol in het bloed wordt uitgedrukt in promilles. De hoeveelheid alcohol in het bloed hangt niet enkel van de hoeveelheid lichaamsvocht, maar ook van de snelheid waarmee alcohol wordt afgebroken. In tabel 3 vind je de effecten van alcohol terug.

Afbraak van alcohol
Circa 5 à10% van de geresorbeerde alcohol wordt onveranderd via de huid, longen en urine uitgescheiden. De rest wordt afgebroken in de lever. Aceetaldehyde is een afbraakproduct van alcohol. Het is een toxische stof en speelt een belangrijke rol in het veroorzaken van een aantal klachten na hoog alcoholgebruik: hoofdpijn, brandend maagzuur, braken, dorst, duizeligheid en transpiratie (kater). Mannen breken het aceetaldehyde anderhalf keer zo snel af als vrouwen.

Alcoholbehoefte
In België wordt er geen alcohol aanbevolen. Bij mensen die alcohol gebruiken wordt er gestreefd om de gemiddelde consumptiehoeveelheid terug te brengen tot 4% van de totale energiebehoefte.
Eurodiet raadt aan vanuit gezondheidsstandpunt voor vrouwen niet meer dan 12 gram alcohol per dag te drinken, voor mannen is de aanbeveling niet meer dan 24 gram alcohol per dag. Dit komt overeen met 1 alcoholconsumptie per dag voor vrouwen en 2 alcoholconsumpties voor mannen.
WHO raadt aan voor vrouwen maximaal 7 alcoholische consumptie per week en voor mannen 14 alcoholische consumpties per week. Hierbij moet minimaal 1 alcoholvrije dag ingeschakeld worden.

Aandachtspunten
In volgende gevallen wordt alcohol afgeraden

• kinderen en adolescenten;
• iedereen die zich niet kan houden aan een gematigde inname van alcohol volgens de aanbevelingen;
• vrouwen die zwanger wensen te worden of zwanger zijn en borstvoeding geven;
• iedereen die plant met de auto te rijden, een machine gaat bedienen of deel gaat nemen aan acitviteiten die aandacht vragen of waarbij coördinatie belangrijk is;
• iedereen die medicijnen gebruikt die kunnen interfereren met alcohol.